İlk kez 1980'de Amerika'da kamu yayıncılığı yapan Public Broadcasting Service yayın kuruluşu tarafından Carl Sagan'ın sunuculuğunda 13 bölüm halinde yayınlanan mükemmel ötesi belgesel dizisi. O yıllarda En yaygın olarak izlenme rekorunu 1990 yılına kadar elinde bulundurmuş ve defalarca tekrar yayınlanmıştır. "1- kozmik okyanusun kıyıları" adlı bölümle ülkemizde de yayınlanmaya başlamış bu bölümde Sagan çiçek tohumu biçimindeki uzay gemisi dekorunda Uzayda bir yolculuğa çıkarıyor seyirciyi.Evrendeki gözlemlenebilir 100 milyar galaksiden başlayarak önce Andromeda Galaksisisine ulaşıyor, sonra Samanyoluna ulaşıyor uzak yıdızları ve yakın yıldızları katettikten sonra Güneş sistemine ve son olarak ta Dünyaya ulaşıyoruz. İskenderiye kütüphanesi, Erastotanes'in Dünyanın çevresini oldukça hatasız biçimde hesaplaması bu açılış bölümünde incelenen konular. 2- "kozmik arayışta tek ses" bu bölümde de Dünyada önce basit yaşam formları sonra samurayi yengeçlerindeki yapay seçilim, Cambriyen patlaması ve DNA'nın önemi anlatılmış. 3- "dünyaların uyumu" bölümünde takımyıldızları ve tören takvimlerinden başlayarak, Dünya ve Güneş merkezli modeller Ptolemy ve Kopernik teorilerinden bahsediyor. , 4- "cennet ve cehennem" bölümünde Sagan önce kuyruklu yıldızlar ve asteroitleri, gezegen çarpışmalarını ele alıyor. Fantazilerde cennet sanılan Venüs gezegeninin aslında nasıl bir cehennem olduğunu, ve sera gazları sonunda Yer yüzündeki küresel ısınmanın Dünyamızı nasıl Venüse çevirebileceğini gösteriyor., 5- "kırmızı bir gezegene ilişkin hülyalı düşünceler" Mars gezegeni hakkında (bir çoğu gerçekleşen) öngörülerde bulunuyor, o yıllarda yola çıkan Mars kaşiflerinin hedef ve öelliklerinden bahsediyor., 6-"gezginci öyküleri" bölümü Jupiter ve Satürn'ü inceledikten sonra Güneş sistemini terk edecek olan Voyager'ı anlatıyor., 7- "gecenin omurgası" bu bölümde Sagan, New York, Brooklyn'de çocukluğunun geçtiği evde yıldızlarla ilgili farklı mitolojilerin tarihini ve gerçek doğasını bir sınıfta öğrencilere ders anlatımı şeklinde veriyor. Bu bölümde Antik Yunan'daki, bazı filozoflar (Samos Aristarchus, Milet Thales, Anaximander, Samos Theodorus, Empedocles, Democritus), bilimsel bilgiyi özgürce ararlarken, diğerlerinin (Plato, Aristoteles ve Pisagorlular) köleliği ve bilginin gizliliğini savunmalarını ele alıyor, 8- "zaman ve mekanda yolculuklar" bu bölümde zamanda meydana gelen değişimler, uzayda ışığın kırmızıya veya mora kayması, bunun ortaya çıkardığı kozmolojik yapı anlatılıyor, 9- "yıldızların yaşamları" bu bölümde de bir elmalı turta yapısı uzayın yapısını göstermede kullanılıyor, bu turta içindeki küçük parçacıklar, uzaydaki kütle ve enerjinin hareket ve konumlarını temsil ediyor, 10- "sonsuzluğun ipucu" Sagan bu bölümde, kainatın sınırları ve büyük patlamadan başlayarak Quasarlar gibi uzay ve zamandaki çeşitli anomalileri inceliyor, 11-"anıların ısrarı" bölümünde DNA'nın yapısından başlayarak, bilgisayarlarla çeşitli paralellikler kurularak zekanın ve bilincin ne olduğu anlatılıyor, 12- "gök kıtası ansiklopedisi" bölümünde UFO, SETI, Uzayda var olmanın sınırlarını belirleyen Drake denklemi ve Dünya dışı zekaların olma ihtimali üzerinde konuşuluyor ve son olarak ta 13- "yer küremiz adına kim konuşacak?" bölümüyle Dünya dışı yaratıklarla iletişime geçildiğinde Dünya adına konuşacak hayali temsilcinin cevaplandırmakta zorlanacağı sorulara odaklanıyor, neredeyse kendimizi defalarca yok etmemize sebep olacak Nükleer silahlar nedir? küresel ısınma sorunu hakkında ne yapacaksınız gibi sorulara odaklanıyor. Bu seri yayınlandığında iklim değişikliği, kirlenme ve Dünyayı bekleyen tehditler bu kadar belirgin değildi. Buna rağmen yaşadığımız modern zamanlarda söylenmesi gereken şeyleri bu kadar doğru ve etkili biçimde bu kadar az sözle anlatan belgesel hatırlamıyorum. Carl Sagan'ın karizmatik, kibar, ailemizin bilim adamı tavırları ve yakışıklılığı, konuya hakimiyeti ve etkileyici ses tonuyla birleşince çocuk ruhumuzda derin yankılar bırakmıştı. Hala alıp izlemeyen varsa çok şey kaçırmıştır. Mutlaka izlenmesi gereken ilk on seri arasında sayabilirim. İzlemediyseniz alın izeyin, çocuğunuza izlettirin, ya da biraz ağır olacak ama bilemiyorum, boş verin bu dünyaya nasıl geldiyseniz öyle de gidin. Seçim sizin....
29.08.2018 geronimo