Monte Carlo Tekniği

Bazen bilimsel bir konuşmada ya da bilim/ teknoloji üzerine bir yazıda beklenmedik bir şekilde kumarhaneleriyle ünlü bu şehrin adının geçtiğini fark derseniz şaşırmayın. Aslında konu gerçekten kumarla ilgilidir, ancak bu tekniğin esas amacı, gerçekte kumar oynamadan bir konuda yapmak istediğiniz karmaşık bir ihtimal hesabını yapmaktır. Çıkarımsal istatistik denen bir konunun kapsamına girer. Bir konuda detayını hesaplamak istediğiniz geniş ve karmaşık ihtimal ilişkileri varsa, bu konudan alınacak daha dar bir örnek üzerinde yapacağınız analizler, size geniş durumun tamamında ne olacağına dair iyi bir fikir verecektir. Seçim anketlerinin de dahil olduğu bu tür analizler arasında adından dolayı kolay akılda kalan Monte Carlo tekniği de yer almaktadır. Seçim anketlerinde, alınan örnek seçmeni temsil etsin isteniyorsa, anket çalışmasını yapan firma bu örneği mümkün olduğu kadar toplamı temsil edecek biçime getirmeye çalışır. Bu bilinçli seçme işlemi bilinen bazı örnek alma yöntemleriyle yapılıyorsa Monte Carlo tekniğinden söz edemeyiz. Bundan söz edebilmek için, örnek verinin rast gele seçilmesi gerekir. Yani Örneğin tamamen rast gele seçildiği Çıkarımsal İstatistik yöntemine Monte Carlo tekniği denmektedir. Daha öncesinde Buffon'un İğnesi yöntemiyle pi sayısının hesaplanmasında kullanılmış olsa da yeni bir teknik olduğunun fark edilip adı verilmesi 1940'larda geçen ilginç bir olaya dayanır. O zamanlar hastalanıp evde kaldığı için canı sıkılan Stanislaw Ulam Solitaire denen oyunu (tabi o zaman gerçek kartlarla) oynamaya başlar. Bu oyunun ihtimal hesabını yapmaya kalktığında çok iyi bir matematikçi olmasına karşılık hesaplamayı başaramaz. Zira kombinasyonların aşırı miktarda kullanılması gereken bu hesaba bir formül geliştirmek pratik olarak mümkün değildir. O zaman bu oyunu yeteri kadar oynarsa olasılığın ne olduğu konusunda fikir edinebileceğini düşünür, ancak bir sorun vardır. O ana kadar zaten yüzlerce kez oynadığı oyunda henüz hiç kazanamamıştır. Daha hızlı bir şekilde rasgele oynamak için çözüm ararken, konuyu Los Alamos'ta meşhur atom bombası geliştirilen Manhattan projesinde beraber çalıştığı Jon Von Neumann'a açar. Neumann'a göre bunun çözümü için, o zamanlar kayıtlı program yürüten ilk bilgisayar olan ENIAC'ta bir kaç saatlik bir hesaplama yeterlidir. (Bugünkü teknolojiyle bir kaç mikro saniye yani saniyenin milyonda biri) Tabi konunun önemini kavrayan Neumann, daha sonra bu tekniği Atom bombasının mekanizmasını ve etkilerini hesaplamada da kullanacaktır. İhtimal hesabı içeren oyunlar genelde kumar gibi algılansa da kumar ile ihtimal hesabı yapmanın da çok etkili bir yöntem olduğu aşikardır. Bilgisayarda Solitaire oynarken patrona yakalanan bir çalışanın Monte Karlo tekniği üzerinde çalıştığını iddia etmesi onu kurtarır mı bilinmez ama siz siz olun işinizle ve ekmeğinizle kumar oynamayın...
27.05.2019 geronimo
1
daha iyi hizmet verebilmek için çerez (cookie) kullanıyoruz. detaylı bilgi için tıklayın