Bugün (16.Eylül), vatanı ve inancı uğruna canını vermiş bir insanın ölüm yıl dönümüdür. Namı diğer çöl arslanı, Ömer Muhtar, Libya’da 1913 yılından itibaren süren İtalyan işgaline ve daha sonra 1929 yılında Mussolini’nin Afrika’dan müslümanların temizlenmesi harekatına karşı ayaklanarak, yıllarca mücadele sürdüren bir halk kahramanıdır.
1862 yılında Libya’nın, Dafne bölgesi Batnan kasabasında dünyaya gelmiştir. Babası 1878 yılında hicaz yolunda vefat ettikten sonra Mısır sınırına yakınında Tobruk’taki Canzur Medresesi’nde Kur'an dersleri almıştır. Halkını dini eğitimle aydınlatmaktır amacı. İtalyan işgali başladığında asıl mesleği olan öğretmenliği bırakır, eline silahı alır ve halkını örgütleyerek gerilla savaşı uygular.
İlk mücadele, Mustafa Kemal’in de istihbarat subayı olarak müdahil olduğu, Trablusgarp harbinde başlamıştır. İtalyanların Türkleri kayıtsız şartsız teslime zorladıkları ve bunu reddeden Türk ve Arap halkın direniş göstererek çöl bölgesine ve dağlara çekildikleri dönemdir bu. Daha sonra çekliecek olan Holywood filminde bunlardan pek bahsedilmez. Ancak Libya’nın teslim olmadığını sonunda da 2. Dünya savaşında müttefik orduları tarafından Faşist ve Nazi ordularından temizlendiğini bilmekte fayda var.
1. Dünya savaşında başlayan direniş, Mussolini’nin Roma İmparatorluğu’nu yeniden canlandırma hayallerinin önünde engeldir. Nitekim 1929’da Libya’ya vali olarak atanan general Rodolfo Graziani orada çetin bir cevizle karşılaşır. Kur’an öğretmenliği kadar, çöl savaşı stratejisinde de yetenekli olan Ömer Muhtar 23 yıl boyunca, Libya dağlarında ve çöllerinde İtalyanların tam donanımlı ordularına karşı savaşır. Koskoca İtalyan ordusu, mecburiyetten gerilla olan bir öğretmen karşısında çok güç durumlara düşer, kayıplar verir.
Yakalandığında, İtalyanların işbirliği karşılığında hayatının bağışlanması teklifini, “Ya istiklal ya şehadet” diyerek reddeden ve haksız bir yargılama sonucunda halkın gözleri önünde idam edilirken “Celladımdan daha uzun yaşayacağım” diyerek belki de bu günleri kasteden büyük insan 16.Eylül 1931'de asılarak idam edildiğinde 73 yaşındaydı. Ancak İtalyanların umduğu şey olmadı; Libya'daki Sennusi direnişi onun ölümüyle bitmek şöyle dursun, artarak devam etti. Mustafa Akkad’ın yönetmenliğini yaptığı “Lion of the Desert” (Çöl Arslanı) filminde onu, kendisine şaşırtıcı bir şekilde benzeyen Anthony Quinn, düşmanı “Regio Esercito” yani İtalyan Kraliyet Ordusunun komutanı General Grazziani’yi ise Oliver Reed canlandırmıştır.
Libya’nın bugünkü durumuna bakılırsa, Ömer Muhtar’ın torunlarının pek te bu büyük insana yakışır bir durumda olmadığını söyleyebiliriz, ne yazık ki.
1862 yılında Libya’nın, Dafne bölgesi Batnan kasabasında dünyaya gelmiştir. Babası 1878 yılında hicaz yolunda vefat ettikten sonra Mısır sınırına yakınında Tobruk’taki Canzur Medresesi’nde Kur'an dersleri almıştır. Halkını dini eğitimle aydınlatmaktır amacı. İtalyan işgali başladığında asıl mesleği olan öğretmenliği bırakır, eline silahı alır ve halkını örgütleyerek gerilla savaşı uygular.
İlk mücadele, Mustafa Kemal’in de istihbarat subayı olarak müdahil olduğu, Trablusgarp harbinde başlamıştır. İtalyanların Türkleri kayıtsız şartsız teslime zorladıkları ve bunu reddeden Türk ve Arap halkın direniş göstererek çöl bölgesine ve dağlara çekildikleri dönemdir bu. Daha sonra çekliecek olan Holywood filminde bunlardan pek bahsedilmez. Ancak Libya’nın teslim olmadığını sonunda da 2. Dünya savaşında müttefik orduları tarafından Faşist ve Nazi ordularından temizlendiğini bilmekte fayda var.
1. Dünya savaşında başlayan direniş, Mussolini’nin Roma İmparatorluğu’nu yeniden canlandırma hayallerinin önünde engeldir. Nitekim 1929’da Libya’ya vali olarak atanan general Rodolfo Graziani orada çetin bir cevizle karşılaşır. Kur’an öğretmenliği kadar, çöl savaşı stratejisinde de yetenekli olan Ömer Muhtar 23 yıl boyunca, Libya dağlarında ve çöllerinde İtalyanların tam donanımlı ordularına karşı savaşır. Koskoca İtalyan ordusu, mecburiyetten gerilla olan bir öğretmen karşısında çok güç durumlara düşer, kayıplar verir.
Yakalandığında, İtalyanların işbirliği karşılığında hayatının bağışlanması teklifini, “Ya istiklal ya şehadet” diyerek reddeden ve haksız bir yargılama sonucunda halkın gözleri önünde idam edilirken “Celladımdan daha uzun yaşayacağım” diyerek belki de bu günleri kasteden büyük insan 16.Eylül 1931'de asılarak idam edildiğinde 73 yaşındaydı. Ancak İtalyanların umduğu şey olmadı; Libya'daki Sennusi direnişi onun ölümüyle bitmek şöyle dursun, artarak devam etti. Mustafa Akkad’ın yönetmenliğini yaptığı “Lion of the Desert” (Çöl Arslanı) filminde onu, kendisine şaşırtıcı bir şekilde benzeyen Anthony Quinn, düşmanı “Regio Esercito” yani İtalyan Kraliyet Ordusunun komutanı General Grazziani’yi ise Oliver Reed canlandırmıştır.
Libya’nın bugünkü durumuna bakılırsa, Ömer Muhtar’ın torunlarının pek te bu büyük insana yakışır bir durumda olmadığını söyleyebiliriz, ne yazık ki.
16.09.2018 geronimo