Elektrik ve Manyetizmanın birbirleriyle ilişkisini temsil eden Maxwell denklemleri, 20.yüzyılda bilim tarihinin en önemli kanunlarından birini ortaya koydu. Işık hızı boşlukta yaklaşık 300.000 km/sn.'dir, değişmez ve evrende herhangi bir nesne ya da olay iki nokta arasındaki bundan daha hızlı hareket edemez. Bu o kadar önemli bir kuraldır ki, Einstein'ın ünlü görelilik teoremi tamamen bu kural üstüne inşa edilmiştir. Olayın teorik fizik ve formül, hesap vb. boyutlarına girmeyeceğim; bununla ilgili yaşadığım bir olayı anlatacağım sadece.
Bundan yıllarca önce bir arkadaşım bana bilgiçlik taslayarak, ışık hızının aşılamayacağını bilmiyoruz, belki de henüz ışık hızından daha hızlı hareket eden araçlar icat edilmedi, bunlar ileride icat edilemeyecek diye bir kural yok demişti. Ben de ileride böyle araçlar icat edilemeyeceğini iddia ediyorum ve bunu başarabilecek kişiye de burada bir ödül ilan ediyorum dedim. Ardından da kolumdaki değerli sayılabilecek saati çıkarıp masanın üstüne koyduktan sonra 10 dakika içinde bu ödülü alabilir aksi takdirde tekrar koluma takacağımı söyledim. Arkadaşım saçmalama bu aracı 10 dakikada kim icat edebilir, biraz zaman tanımalısın deyince de neden buna gerek olmadığını ve ışık hızının aşılmasının mantıksızlığını izah ettim:
Şimdi bu mucit kişi gelecekte benim bu ödülümden haberdar olsa (ki hala anasayfadaki bu yazımı okuyup öğrenebilir) ve diyelim ki ödülü almak istese, bütün yapması gereken, ışıktan daha hızlı biçimde hareket ederek benim zamanıma geri dönmektir ve tekrar ışıktan hızlı olarak kendi zamanına dönebilir. Zamanda geri gitmeyle ışık hızının ne alakası var diye sordu arkadaşım. İşin sırrı buradaydı zaten, zamanda geriye gitmek için tek yapılması gereken ışıktan hızlı hareket edebilmektir. Bu mucitin bulunduğu yerdeki kendi zamanının gözlemleri başka yerlerde ona göre geçmişte olan olayların etkilerinin ışık hızıyla onun bulunduğu yere hareket etmesine bağlıdır. Mesela siz de uzak bir yıldızdan kendinize el sallamak ister misiniz? yapabiliyorsanız ışık hızından hızlı bir biçimde oraya gidin ve el salladıktan sonra tekrar ışık hızından hızlı hareket edip bulunduğunuz yere dönün. Bir süre sonra kendinizin geçmişte yaptığından farksız olacak şekilde kendi el sallama hareketinizi göreceksiniz. Zira bununla ilgili ışık ışınları sizin gelişinizden sonra bulunduğunuz yere ulaşacaktır. Şimdi bunun için o kadar uğraşmaya değmez demeyin, aynı anda birden fazla mekanda bulunmaya eşdeğer böyle prestijli harekete bir de ödül koydum düşünsenize. Mucidin bütün yapması gereken yeterince uzak bir mekandan benim saatimi almak üzere ödülü koyduğum yere zaman yolculuğu yapmak. Bu gerçekleşirse tabi artık şu anda kullanmadığım ve çekmeceye kaldırdığım saatim esrarengiz biçimde ortadan kaybolacak ve gelecekten birinin gelip saatimi aldığını, arkadaşımın haklı çıktığını itiraf edeceğim. İşin doğrusu bu tür iddialarda haksız çıkmayı hiç sevmem ve emin olmadıkça iddiaya girmem, dolayısıyla bu iddiada da böyle bir tehlike mevcut değil. Tabi yine de hala arada bir emektar saatimi kontrol ediyorum, geçmişteki ödül zaman aralığını ziyaret eden zaman yolcusu var mı diye. Ben razıyım, bu kadar büyük ve önemli bir deneyin bir parçası hatta düzenleyicisi olarak bu gözlemi yapayım da, giden saat olsun...
Bundan yıllarca önce bir arkadaşım bana bilgiçlik taslayarak, ışık hızının aşılamayacağını bilmiyoruz, belki de henüz ışık hızından daha hızlı hareket eden araçlar icat edilmedi, bunlar ileride icat edilemeyecek diye bir kural yok demişti. Ben de ileride böyle araçlar icat edilemeyeceğini iddia ediyorum ve bunu başarabilecek kişiye de burada bir ödül ilan ediyorum dedim. Ardından da kolumdaki değerli sayılabilecek saati çıkarıp masanın üstüne koyduktan sonra 10 dakika içinde bu ödülü alabilir aksi takdirde tekrar koluma takacağımı söyledim. Arkadaşım saçmalama bu aracı 10 dakikada kim icat edebilir, biraz zaman tanımalısın deyince de neden buna gerek olmadığını ve ışık hızının aşılmasının mantıksızlığını izah ettim:
Şimdi bu mucit kişi gelecekte benim bu ödülümden haberdar olsa (ki hala anasayfadaki bu yazımı okuyup öğrenebilir) ve diyelim ki ödülü almak istese, bütün yapması gereken, ışıktan daha hızlı biçimde hareket ederek benim zamanıma geri dönmektir ve tekrar ışıktan hızlı olarak kendi zamanına dönebilir. Zamanda geri gitmeyle ışık hızının ne alakası var diye sordu arkadaşım. İşin sırrı buradaydı zaten, zamanda geriye gitmek için tek yapılması gereken ışıktan hızlı hareket edebilmektir. Bu mucitin bulunduğu yerdeki kendi zamanının gözlemleri başka yerlerde ona göre geçmişte olan olayların etkilerinin ışık hızıyla onun bulunduğu yere hareket etmesine bağlıdır. Mesela siz de uzak bir yıldızdan kendinize el sallamak ister misiniz? yapabiliyorsanız ışık hızından hızlı bir biçimde oraya gidin ve el salladıktan sonra tekrar ışık hızından hızlı hareket edip bulunduğunuz yere dönün. Bir süre sonra kendinizin geçmişte yaptığından farksız olacak şekilde kendi el sallama hareketinizi göreceksiniz. Zira bununla ilgili ışık ışınları sizin gelişinizden sonra bulunduğunuz yere ulaşacaktır. Şimdi bunun için o kadar uğraşmaya değmez demeyin, aynı anda birden fazla mekanda bulunmaya eşdeğer böyle prestijli harekete bir de ödül koydum düşünsenize. Mucidin bütün yapması gereken yeterince uzak bir mekandan benim saatimi almak üzere ödülü koyduğum yere zaman yolculuğu yapmak. Bu gerçekleşirse tabi artık şu anda kullanmadığım ve çekmeceye kaldırdığım saatim esrarengiz biçimde ortadan kaybolacak ve gelecekten birinin gelip saatimi aldığını, arkadaşımın haklı çıktığını itiraf edeceğim. İşin doğrusu bu tür iddialarda haksız çıkmayı hiç sevmem ve emin olmadıkça iddiaya girmem, dolayısıyla bu iddiada da böyle bir tehlike mevcut değil. Tabi yine de hala arada bir emektar saatimi kontrol ediyorum, geçmişteki ödül zaman aralığını ziyaret eden zaman yolcusu var mı diye. Ben razıyım, bu kadar büyük ve önemli bir deneyin bir parçası hatta düzenleyicisi olarak bu gözlemi yapayım da, giden saat olsun...
03.09.2018 geronimo