Son günlerde özellikle Batı dünyasında çok ses getiren skandallardan olan Facebook skandalı, tam olarak ne anlama geliyor ve kendi halinde Facebook kullanıcıları için ne ifade ediyor, buna bir bakalım.
Adamın biri, hepimizin zaman zaman ilgisini çeken "fotoğrafından hangi ırktan olduğunu anlayalım", "sen bir kadın / erkek olsaydın neye benzerdin?" gibisinden basit bir Facebook uygulaması aracılığıyla, bilgilerin toplanması ve kötüye kullanılması. Bu uygulamaları kullanmak için genellikle uygulamanın Facebook profilinize ulaşmasına izin veriyorsunuz (örneğin profil fotoğrafınıza bakabilmesi için), o da, profil bilgilerinizi ve arkadaş listenizi cumburlop indirip saklayabiliyor. Aleksandr Kogan adında birisi, yazdığı dandik bir uygulamayla insanlardan işte bu bilgileri almış ve siyasi amaçlar için kullanılmak üzere bu bilgileri işlemiş.
Aleksandr 200 bin kadar kişinin uygulamayı kullanmasını sağlamış. Bu kişilerin arkadaş listelerini de göz önünde tuttuğunuzda, 50 milyon kadar profil ile ilgili bilgiye ulaşabildiği düşünülüyor. Yani adam bildiğiniz 50 milyon kişiyi fişlemiş: Paylaşımlarından vs. çeşitli analizler yaparak bunlar sağcı mıdır solcu mudur, kimi destekliyorlar, kime gıcık kapıyorlar ya da karşılar, bunları belirlemiş.
Aleksandr daha sonra, elinde bu bilgilerle Cambridge Analytica adlı, seçim danışmanlığı veren bir şirkete gidiyor, ve elinde böyle nitelikli bir bilgi olduğunu, bunu onlara satabileceğini söylüyor. Cambridge Analytica şirketi de bunu satın alıp, fişlenmiş bu insanları ortak özelliklerine göre gruplandırıp, onların seçimde yapacakları tercihleri etkileyecek biçimde reklam kampanyaları düzenliyor.
Şu anki iddialar, bu bilgilerin hem Trump'ın seçilmesi, hem de Brexit adı verilen, İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden ayrılması referandumunda kullanıldığı yolunda. Dolayısıyla seçmenler olaya tepkili. Zuckerberg'in hem İngiltere parlamentosunda, hem de Amerikan kongresinde görüşmeye çağrılması gündemde. Avustralya, İsrail gibi ülkeler de, kendi vatandaşlarının bu skandalla ne kadar mağdur olduklarının hesabını Facebook'a sormaya hazırlanıyorlar.
Açıkçası ben bu skandal ile, çakma bir uygulamayla bu kadar etkili bir propaganda yapılabiliyorsa, Facebook sahip olduğu onca bilgiyle bizi parmağında nasıl oynatıyordur, daha çok onu düşünmeye başladım.
Adamın biri, hepimizin zaman zaman ilgisini çeken "fotoğrafından hangi ırktan olduğunu anlayalım", "sen bir kadın / erkek olsaydın neye benzerdin?" gibisinden basit bir Facebook uygulaması aracılığıyla, bilgilerin toplanması ve kötüye kullanılması. Bu uygulamaları kullanmak için genellikle uygulamanın Facebook profilinize ulaşmasına izin veriyorsunuz (örneğin profil fotoğrafınıza bakabilmesi için), o da, profil bilgilerinizi ve arkadaş listenizi cumburlop indirip saklayabiliyor. Aleksandr Kogan adında birisi, yazdığı dandik bir uygulamayla insanlardan işte bu bilgileri almış ve siyasi amaçlar için kullanılmak üzere bu bilgileri işlemiş.
Aleksandr 200 bin kadar kişinin uygulamayı kullanmasını sağlamış. Bu kişilerin arkadaş listelerini de göz önünde tuttuğunuzda, 50 milyon kadar profil ile ilgili bilgiye ulaşabildiği düşünülüyor. Yani adam bildiğiniz 50 milyon kişiyi fişlemiş: Paylaşımlarından vs. çeşitli analizler yaparak bunlar sağcı mıdır solcu mudur, kimi destekliyorlar, kime gıcık kapıyorlar ya da karşılar, bunları belirlemiş.
Aleksandr daha sonra, elinde bu bilgilerle Cambridge Analytica adlı, seçim danışmanlığı veren bir şirkete gidiyor, ve elinde böyle nitelikli bir bilgi olduğunu, bunu onlara satabileceğini söylüyor. Cambridge Analytica şirketi de bunu satın alıp, fişlenmiş bu insanları ortak özelliklerine göre gruplandırıp, onların seçimde yapacakları tercihleri etkileyecek biçimde reklam kampanyaları düzenliyor.
Şu anki iddialar, bu bilgilerin hem Trump'ın seçilmesi, hem de Brexit adı verilen, İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden ayrılması referandumunda kullanıldığı yolunda. Dolayısıyla seçmenler olaya tepkili. Zuckerberg'in hem İngiltere parlamentosunda, hem de Amerikan kongresinde görüşmeye çağrılması gündemde. Avustralya, İsrail gibi ülkeler de, kendi vatandaşlarının bu skandalla ne kadar mağdur olduklarının hesabını Facebook'a sormaya hazırlanıyorlar.
Açıkçası ben bu skandal ile, çakma bir uygulamayla bu kadar etkili bir propaganda yapılabiliyorsa, Facebook sahip olduğu onca bilgiyle bizi parmağında nasıl oynatıyordur, daha çok onu düşünmeye başladım.
03.04.2018 dombili