Memlük Devleti

Eyyubi Devleti'nin yıkılması ile Muizzuddin El-Mansur Aybeg tarafından 1250 yılında Mısır'da kurulan Türk devletidir. Memlük kelimesi Arapça'da "köle" anlamına gelir. Ancak bildiğimiz anlamda kölelikle ilgisi yoktur. Köle olarak satın alınan erkekler askeri eğitime tabi tutulur ve sonunda ordunun bir mensubu olarak görev alırlardı. Bu kişiler orduda yükselerek devletin başına bile geçebilirlerdi. Veraset sistemi diğer Türk devletlerinden çok farklıdır. Güçlü komutanlar kendi aralarında seçim yapar veya darbe ile devlet yönetimini ele geçirirlerdi. Böylece başa gelen yöneticiler güçlü komutanlar olmaktaydı.

Devlet en parlak dönemini Sultan Baybars döneminde yaşamıştır. Döneminin en güçlü ordularına sahip "yenilmez" denilen Moğol ordusunu Ayn Calut ve Elbistan savaşlarında yenmiş, halifeyi himaye etmişlerdir. Haçlı saldırılarını başarıyla karşı koyarak İslam dünyasına önemli bir katkıda bulunmuşlardır. Getirdikleri toplumsal, ekonomik düzenlemeler ve sağladıkları istikrar ile Mısır'ı önemli bir ticaret merkezi haline getirmişlerdir. Devlet sınırları Mısır'dan Suriye'nin kuzeyine kadar genişlemiştir.

Osmanlı - Memlüklü ilişkileri ilk defa Fatih Sultan Mehmet döneminde Hicaz su yolları meselesi yüzünden bozulmuştur. Cem Sultan'ı himaye etmeleri ve Dulkadiroğulları beyliğini desteklemeleri gibi nedenlerden Osmanlı Devleti ile siyasi ilişkiler iyice kötü bir duruma gelmiştir. Yavuz Sultan Selim döneminde yapılan 1515 Mercidabık savaşıyla Kansu Gavri komutasındaki Memlük ordusu Suriye bölgesinde ciddi bir yenilgi almıştır. 1516 yılında Mısır'da yapılan Ridaniye Savaşı ile Memlük Devleti yıkılmıştır. Halifelik ve kutsal emanetler Osmanlı Devleti'ne geçmiştir.