Philadelphia

Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk başkenti, 1790'a kadar en büyük kenti, Pennsylvania eyaletinin en büyük, Kuzey Doğu Amerika Birleşik Devletleri bölgesinin ikinci en büyük kenti. kısaca Philly olarak anılır. Amerika Birleşik Devletleri tarihinde, sanatında ve müziğinde çok önemli yeri olan, dünyanın en büyük metropol alanlarından birisi.

Philadelphia 1682'de William Penn tarafından kurulmuştur. 1774 Boston Çay Partisi ile tetiklenen bağımsızlık sürecinde ABD Kurucu Babaları'nın toplantılarına ve 4 Temmuz 1776'da ilan edilen Amerikan Bağımsızlık Bildirisi hazırlıklarına ev sahipliği yapmıştır. Özgürlük Çanı (Liberty Bell) Philadelphia'dadır.

Philly yaklaşık olarak 40 derece kuzey enlemi ile 75 derece batı boylamının kesiştiği noktadadır. Kentin coğrafyasını etkileyen 2 temel coğrafi oluşum Delaware ve Schuylkill ırmaklarıdır. Schuylkill Irmağı, Delaware Irmağı'nın bir koludur. Philly, Delaware Irmağı'nın batı yakasında, Schuylkill Irmağı'nın her iki yakasında yerleşiktir.

Philadelphia şehir merkezi, William Penn'in genel araştırmacısı Thomas Holme tarafından 1600'lü yıllarda planlanmıştır.

Şehir planı, Doğu-Batı ve Kuzey-Güney eksenlerinde düm düz uzanan uzun yolların oluşturduğu ızgara şeklindedir. Sokak isimlerine William Penn karar vermiştir. Kuzey-Güney ekseninde uzanan yollar 1. cadde, 2. cadde, 3. cadde gibi sayılarla, Doğu-Batı ekseninde uzanan yollara da Walnut (ceviz) caddesi, Chestnut (kestane) caddesi, Spruce (ladin) caddesi, Mulberry (dut) sokağı gibi bölgede yetişen ağaç isimleriyle adlandırılmıştır. William Penn sokakları adlandırırken kullandığı sayılar, doğudan batıya giderken artacak şekildedir. Böylece şehir merkezindeki bir kişi sadece bu sayılara bakarak yönünü bulabilmektedir, yaklaşık 400 yıldır...

***

Günümüzde Penn Square, Franklin Square, Washington Square, Rittenhouse Square, Logan Square olarak bildiğimiz meydanlar ve parklar, William Penn tarafından yapılan planlamada hem halkın sosyal etkinliklerini gerçekleştirebilmesi için, hem de olası bir yangın faciasında yangının semtler arasında yayılmasını güçleştirmek için düşünülmüştür.

Philadelphia City Hall, Independence Hall gibi binalar Philadelphia şehir karakteristiğinin baskın görüntüleridir. Row house olarak bilinen ve ön ve arka taraflarında küçük bahçelere sahip olup iki yanda komşu evlerle duvar paylaşan ev tipi akımı Philadelphia'da başlamıştır. Diğer şehirlerde bu tür evlere Philadelphia Evi adı takılmıştır.

1932'de, büyük buhran döneminde, halka umut vermek amacıyla 36 katlı PSFS gökdeleni inşa edilmiştir. 36 katlı bina, Amerika Birleşik Devletleri'nde inşa edilen ilk uluslararası tarz gökdelendir. Günümüzde otel olarak kullanılmaktadır.

Philadelphia çok sayıda önemli eğitim kurumuna ev sahipliği yapmaktadır. Amerika'nın ilk üniversitesi olan University of Pennsylvania (Upenn), Drexel, Temple, Thomas Jefferson başta olmak üzere çok sayıda üniversite faaliyet göstermektedir. Dünyanın en iyi işletme okullarından birisi olarak bilinen Wharton Business School, Upenn bünyesindedir. Mezunları arasında devlet eski başkanı Donald Trump, Tesla kurucusu Elon Musk, Apple eski CEO'su John Sculley sayılabilir. Philadelphia'daki üniversitelerin tıp fakültelerinin gerçekleştirdikleri üst düzey çalışmalarla kent, dünya çapında bir sağlık merkezidir.

Philadelphia Museum of Art, dünyanın en büyük müzelerinden birisidir. Müzenin merdivenleri, 1976'da çevrilen Rocky filmindeki sahneyle birlikte uluslararası üne kavuşmuştur. Sokaklarda sergilenen çok sayıda heykel, gezginlere açık hava müzesinde gezdikleri duygusu yaşatmaktadır. 1984'ten itibaren uygulanan duvar resimleri programı ile, semtler güzelleşmiş, dünyanın en büyük graffiti koleksiyonlarından birisi ortaya çıkmıştır. Philadelphia Orkestrası, Amerika'nın en iyi beş orkestrasından birisi olarak gösterilmektedir, Kimmel Center'da çalmaktadır.

***

Philadelphia Amerika'da en iyi mutfağa sahip şehirlerden birisi olarak bilinmektedir. İtalyan ve İrlandalı göçmen oranının yüksekliğinin bunda etkili olduğu düşünülmektedir. En ünlü yiyecekler Philly Cheese Steak ve Pretzel'dir. Bunun dışında uluslararası mutfakları temsilen başarılı Meksika, Hint, Jamaica, İtalyan lokantaları vardır. Türk lokantaları Northeast bölgelerde kümelenmiştir. Kuzeydoğu'da Little Istanbul, downtown'da Perla Türk lokantalarına örnek olarak verilebilir. Tarihi Reading Terminal Market çok sayıda yemek seçeneği ile ağzının tadını bilenlerin buluşma noktasıdır. Italian Market taze gıdalara ulaşmak isteyenlerin adresidir.

Kültür, müzik ve sanata verilen önemi spor'da da hissetmek mümkün. Beyzbol'da Philadelphia Phillies, Amerikan futbolunda Philadelphia Eagles, hokeyde Philadelphia Flyers, Basketbolda Philadelphia 76ers, Avrupa futbolunda Philadelphia Union halka heyecan vermektedir. ESPN tarafından 2004 yılında yayınlanan sporda en çok acı çekilen şehirler listesinde Philadelphia'ya ikinci sırada yer verilmişti. bu, aynı zamanda Philadelphia halkının spor kulüplerine bağlılığını ve desteğini de gösteriyor.

Politik tercihlere baktığımızda, bağımsızlıktan büyük buhrana kadar Cumhuriyetçileri, büyük buhrandan sonra Demokratları destekleyen bir Philadelphia görüyoruz. 1936'dan itibaren başkanlık seçimlerinin tamamında, Philadelphia demokrat adaya oy vermiş.

Philadelphia International Airport, dünyanın en yoğun havaalanlarından bir tanesi. Ayrıca New Jersey sınırlarında bulunan Newark Liberty International Airport ve New York sınırları içinde bulunan John F. Kennedy International Airport Philadelphia'ya gelmek isteyenlerin kolayca kullanabildiği seçenekler. 30th Street station, ülkedeki en yoğun üçüncü Amtrak istasyonu. Şehir içi ve banliyölerle ulaşımı gerek trenler, gerek otobüsler, gerek tramvaylar, gerekse metro ile SEPTA (Southeastern Pennsylvania Transportation Authority) sunuyor. Karayolu ile ulaşımda ana arterler doğu-batı ekseninde I-76 ve kuzey-güney ekseninde I-95 otobanlarıdır. Philadelphia tarihi zenginliği, kültür - sanat - spor etkinliklerinin çokluğu, yemek seçeneklerinin çokluğu ile her yıl yaklaşık 40 milyon turisti cezbetmektedir.

Komşuları olan metropol alanlarla birlikte büyük bir ekonomi büyüklüğü vardır. Çok sayıda büyük şirket vardır. Ünlü isimler vardır.
29.01.2023 Geni
1
daha iyi hizmet verebilmek için çerez (cookie) kullanıyoruz. detaylı bilgi için tıklayın