19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı

19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı, Türk Gençliği'nin Atatürk'ü andığı bayramdır.

1. Dünya Savaşı itilaf devletlerinin (İngiltere, Fransa, Rusya) ittifak devletlerine (Almanya, Osmanlı İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu) karşı galibiyetiyle sonuçlandı. Osmanlı İmparatorluğu aslında yenilmese de, Almanya yenildiği için yenik sayılmıştı. 30 Ekim 1918 tarihinde itilaf devletleri ile Osmanlı İmparatorluğu arasında Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandı. Toplam 25 maddeden oluşan anlaşmanın tarihe damgasını vuran maddesi, itilaf devletlerinin karışıklık çıkan yerleri işgal etmesine olanak tanıyan 7. maddesi oldu. İtilaf devletleri, bu maddeye dayanarak, kendi aralarında vardıkları anlaşmaya göre nasıl paylaştılarsa, Osmanlı şehirlerini birer birer işgal ediyordu. Bu durum, tüm vatanseverleri üzmekteydi.

15 Mayıs 1919'da İzmir'in Yunan ordusu tarafından işgal edilmesi ve Hasan Tahsin'in ilk kurşunu sıkar sıkmaz şehit olması üzerine, tüm yurtta infial oluştu. Bu arada itilaf devletleri, Anadolu'yu işgal etme planının bir parçası olarak Samsun civarındaki Pontus Rum çetelerinin Türklere saldırmasını organize ediyor ve İzmir'i işgal ettikleri gibi, karışıklık çıktı gerekçesiyle Samsun'u da işgal etmeye hazırlanıyordu. Bu karışıklıkların engellenmesi ve işgale gerekçe oluşmasını engellemek amacıyla Mustafa Kemal Paşa'nın bölgeye komutan olarak tayin edilmesi planlandı. Mustafa Kemal Paşa, ileri görüşlülüğünü bu olayda da bir kez daha kanıtlayarak, bakanlıktaki çevresini kullandı ve yalnızca komutan olarak değil, 9. Ordu Müfettişliği rütbesiyle görevlendirilmesini sağladı. Bu rütbe ile, bölgedeki valilere emir verme yetkisini de almış oluyordu. 16 Mayıs 1919 günü, Bandırma Vapuru ile İstanbul'dan yola çıktı ve 19 Mayıs 1919 günü Samsun'a ayak bastı.

Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a ayak basmasıyla birlikte, kurtuluş savaşımız başlamış oldu.

1915 senesinden itibaren Mayıs aylarında Erkek Muallim Mektebi'nde Selim Sırrı Bey (Tarcan) önderliğinde İdman Bayramı kutlanmaya başlamıştı. Selim Sırrı Tarcan tarafından İsveç halk ezgisi olan "la la la diyen üç kız" şarkısının notaları getirilmişti ve Ali Ulvi Elöve tarafından buna Türkçe sözler yazılmıştı. Böylece gençlik marşı ortaya çıkmıştı.


İsveççe - la la la diyen üç kız (Tre trallande jäntor)


Gençlik Marşı - Murat Karahan

Atatürk'ün Samsun'a çıktığı ve kurtuluş savaşımızın başladığı 19 Mayıs, ilk kez 1926 yılında Gazi Günü olarak kutlandı. 1934'te soyadı kanunu çıktıktan sonra, 1935'ten itibaren Atatürk Günü adını aldı. Beşiktaş Kurucu Üyesi Ahmet Fetgeri Aşeni'nin önerisi ve Atatürk'ün onayı ile 20 Haziran 1938'de çıkan yasa ile "Gençlik ve Spor Bayramı" adını aldı. 1981 yılından itibaren 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı adıyla kutlanmaya başladı.

Geleneksel olarak ülkemizin dört bir yanında her sene spor gösterileri yapılır. Üzerinde "Gençlikten Atatürk Sevgisiyle Cumhurbaşkanına" yazan ve "Sevgi Bayrağı" olarak adlandırılan dev bir bayrak Samsun'dan yola çıkarılarak Amasya, Tokat, Sivas, Erzincan, Erzurum, Kayseri, Nevşehir, Kırşehir ve Kırıkkale'den sonra 19 Mayıs törenlerinde Ankara'da Cumhurbaşkanına sunulur. Stadyumlarda gençler tarafından gerçekleştirilen kutlamalarda 1927'de Atatürk tarafından yazılan Atatürk'ün Gençliğe Hitabesi ve Gençliğin Ata’ya Cevabı okunur. İstiklal Marşımız okunduğu gibi, Gençlik Marşı da okunur. Günün anlam ve önemini anlatan şiirler okunur. Çeşitli spor gösterileri yapılır. Devlet erkanı, Anıtkabir'i ziyaret eder.

2010'lu yıllara geldiğimizde talihsizlikler bir biri aradına yaşanır. Örneğin 2012 yılı Mayıs ayında havalar çok soğuk olur ve kutlamalar iptal edilir. 2020 yılında tüm dünyayı etkisi altına alan corona virüs salgını sebebiyle kutlamalar yapılamaz.

Türk Hava Yolları, 2020 yılındaki kutlamaların parçası olarak Tarihi Yolculuk adıyla sanal uçuş organize etti. Yurttaşlarımızı bu sanal uçuş için check-in yapmaya davet etti ve tarihin en yüksek check-in adedine sahip uçuşu olma denemesinde bulundu.

1881'de dünyaya gelen Gazi Mustafa Kemal Atatürk, o dönem koşullarında doğum günü yazılmadığı için gerçek doğum gününü bilmemektedir. Ancak Kurtuluş Savaşımızın başlangıcının verdiği mutluluğa ve gençliğe duyduğu sevgi ve güvene atfen, 19 Mayıs'ı kendi doğum günü olarak gördüğünü belirtmiştir.
17.05.2020 Geni
4
Elinize sağlık genel bilgilendirme oldu. Hatta birçoğumuzun belki de bilmediği konulardan da bahsetmişsiniz...

Daha nice 19 Mayıs'lara...
17.05.2020 Torbesh
2
Kahramanlık destanını çok iyi özetlemişsiniz.

Böylesine büyük bir başarının mirasçısı gençler olmalıydı. Nitekim Atatürk'ün onayıyla, kurtuluş savaşının başladığı gün gençlik bayramına dönüştürülmüştü. Ama bizdeki şekilsel düşünce tarzı işin özünü unutturdu.

Sanıldı ki;
19 Mayıs sıradan bir bayram...

Ne bir gençlik paneli düzenlendi, ne genç düşüncenin önemi anlatıldı. Belki zaman zaman resmi törenlerin dışında böyle girişimler olmuştur ama geniş halk kitleleri bunun farkında olmadı.

Mesela 19 Mayıs'ta gençler her konuda düşüncesini ifade etse ve bu düşünceler asla suç sayılmasa...

Demokratik ülkede yaşayanlar belki bu söze "Düşünce nasıl suç olur?" diyerek şaşıracaktır. Ben bizim ülkemizden söz ediyorum.

Ama umudum var. Gençler son zamanlarda 19 Mayıs'a daha fazla sahip çıkıyor. Bu da benim umudumu artırıyor...
18.05.2020 ucarsad
3
daha iyi hizmet verebilmek için çerez (cookie) kullanıyoruz. detaylı bilgi için tıklayın