Türk devlet adamı. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı ve ikinci cumhurbaşkanıdır. Tam adı, Mustafa İsmet İnönü'dür. 24 Eylül 1884'te İzmir'de dünyaya gelmiş, 25 Aralık 1973'te Ankara'da vefat etmiştir.
Kurtuluş Savaşı sırasında Batı Cephesi komutanlığı yapmıştır. 1. İnönü ve 2. İnönü zaferlerinin komutanıdır. Kurtuluş Savaşımızın gidişini bizim lehimize değiştiren bu zaferlerden sonra, Mustafa Kemal Paşa, İsmet Paşa'ya çektiği telgrafta “siz orada yalnız düşmanı değil, milletin ters giden talihini de yendiniz” ifadesini kullanmış ve zaferin büyüklüğünü anlatmıştır. (İlerleyen yıllarda soyadı kanunu çıktığında, bu zaferlerdeki üstün komutanlık becerisinden ötürü İsmet Paşa, İnönü soyadını alacaktır)
İsmet İnönü, askeri yeteneklerinin yanında, üstün müzakere becerileri ile de tanınmaktadır. Yaşadığı dönem için dünyanın en iyi diplomatları arasında gösterilmektedir. Askeri zaferimizin diplomatik zaferler de taçlandırılmasında üstün hizmetleri olmuştur. Müzakereleri İsmet İnönü başkanlığındaki bir heyer tarafından yürütülen Lozan Anlaşması tarihimizin en büyük diplomatik zaferlerinden birisidir. İkinci Dünya Savaşı sırasında ülkemizi savaşın dışında tutmayı başarmış olması, üzerinden yarım yüzyılı geçtikten sonra hala hayranlıkla hatırlanmaktadır.
Siyasi yaşamında da demokrasi üzerine tarihimize unutulmaz icraatler miras bırakmıştır. Tek partili yaşamdan çok partili yaşama geçmek, seçimi kaybettiği zaman iktidarı seçimi kazanan Demokrat Parti genel başkanı Adnan Menderes ve arkadaşlarına layıkıyla teslim etmek, genel başkanlığını yürüttüğü Cumhuriyet Halk Partisi içerisinde muhalif seslere kendilerini ifade etme hakkı tanımak, kurultayı kaybettiğinde görevi Bülent Ecevit başkanlığındaki ekibe olgunca devretmek bu unutulmazlar arasındadır. İkinci Dünya Savaşı sonrası tüm dünyada ortaya çıkacak olan Sovyetler Birliği tehdidini önceden sezip NATO üyeliğine başvurmak, batılıların ayak diremesi karşısında "yeni bir dünya kurulur, Türkiye de bu dünyada yerini alır" sözü ile bu direnci kırmak İsmet İnönü'nün gelecek kuşaklara bıraktığı önemli ve değerli miraslardan bir diğeridir. Cumhurbaşlanlığı dönemi Milli Şef dönemi olarak anılır.
İsmet İnönü'den kalan hatıraları gelecek nesillere aktarmak amacıyla 22 Şubat 1983'te Ankara'da İnönü Vakfı kurulmuştur.
Kurtuluş Savaşı sırasında Batı Cephesi komutanlığı yapmıştır. 1. İnönü ve 2. İnönü zaferlerinin komutanıdır. Kurtuluş Savaşımızın gidişini bizim lehimize değiştiren bu zaferlerden sonra, Mustafa Kemal Paşa, İsmet Paşa'ya çektiği telgrafta “siz orada yalnız düşmanı değil, milletin ters giden talihini de yendiniz” ifadesini kullanmış ve zaferin büyüklüğünü anlatmıştır. (İlerleyen yıllarda soyadı kanunu çıktığında, bu zaferlerdeki üstün komutanlık becerisinden ötürü İsmet Paşa, İnönü soyadını alacaktır)
İsmet İnönü, askeri yeteneklerinin yanında, üstün müzakere becerileri ile de tanınmaktadır. Yaşadığı dönem için dünyanın en iyi diplomatları arasında gösterilmektedir. Askeri zaferimizin diplomatik zaferler de taçlandırılmasında üstün hizmetleri olmuştur. Müzakereleri İsmet İnönü başkanlığındaki bir heyer tarafından yürütülen Lozan Anlaşması tarihimizin en büyük diplomatik zaferlerinden birisidir. İkinci Dünya Savaşı sırasında ülkemizi savaşın dışında tutmayı başarmış olması, üzerinden yarım yüzyılı geçtikten sonra hala hayranlıkla hatırlanmaktadır.
Siyasi yaşamında da demokrasi üzerine tarihimize unutulmaz icraatler miras bırakmıştır. Tek partili yaşamdan çok partili yaşama geçmek, seçimi kaybettiği zaman iktidarı seçimi kazanan Demokrat Parti genel başkanı Adnan Menderes ve arkadaşlarına layıkıyla teslim etmek, genel başkanlığını yürüttüğü Cumhuriyet Halk Partisi içerisinde muhalif seslere kendilerini ifade etme hakkı tanımak, kurultayı kaybettiğinde görevi Bülent Ecevit başkanlığındaki ekibe olgunca devretmek bu unutulmazlar arasındadır. İkinci Dünya Savaşı sonrası tüm dünyada ortaya çıkacak olan Sovyetler Birliği tehdidini önceden sezip NATO üyeliğine başvurmak, batılıların ayak diremesi karşısında "yeni bir dünya kurulur, Türkiye de bu dünyada yerini alır" sözü ile bu direnci kırmak İsmet İnönü'nün gelecek kuşaklara bıraktığı önemli ve değerli miraslardan bir diğeridir. Cumhurbaşlanlığı dönemi Milli Şef dönemi olarak anılır.
İsmet İnönü'den kalan hatıraları gelecek nesillere aktarmak amacıyla 22 Şubat 1983'te Ankara'da İnönü Vakfı kurulmuştur.
02.04.2020 Geni