Mory Kante

%0 çıplaklık, %0 argo, %0 saçmalık, %100 yetenek. Bir kuşağın çocukluğuna, gençliğine "yeke yeke" ile damgasını vuran bir efsane, bir kült. Mory Kante.

29 Mart 1950'de, o zaman Fransız Batı Afrikası olarak yönetilen topraklarda, Fransız Ginesi'nin Albadaria kasabasında dünyaya geldi. Annesi ve babası bölgenin ünlü şarkıcılarındandı. Ataları, griyo diye bilinen toplumsal kanaat önderlerindendir. Mory Kante, köken olarak Mali ve Gine melezidir. Her iki taraftan ataları vardır. Annesi Malili, babası Ginelidir.

Mory Kante, annesi Fatouma Kamissoko kendisine hamileyken, kendisiyle ezgiler aracılığıyla iletişim kurduğunu, bu yüzden müzik eğitiminin anne karnında başladığını söyler. Fatouma Kamissoko'nun babası Sanda olarak bilinen Mory Sanda Kamissoko da müzisyendi, Kouranko and Sankaran bölgeleri griyosuydu.

Mory Kante'nin babası Gine eşrafından El Hadj Djelifode, Kissidougou bölgesi griyo lideriydi. El Hadj Djelifode 109 yaşına kadar yaşamıştı. Mory Kante, El Hadj Djelifode'nin 38 çocuğunun en küçüğüydü. Babası Mory Kante'ye bir balafon hediye etmişti ve küçük Mory, müzik aletleriyle haşır neşir olmaya başlamıştı. Mory Kante, daha sonraları "balafon sıradan bir müzik aleti değil, insanlar arasında iletişim kurmak için kullanılan bir araçtır" diyecekti.

Mori Kante, 15 yaşına geldiğinde, teyzesi, ünlü griyo Manamba Kamissoko'nın yanında yaşamak üzere Mali'nin başkenti Bamako'ya gönderildi. Mali Ulusal Müzik Grubu (Mali National Instrumental Ensemble) üyesi teyzesinin yanında kora çalmayı ve pek çok yerel vokal beceriyi öğrendi. Dünyanın çeşitli köşelerinden gelen müzik esintilerini tatma olanağı buldu. Kongo'dan rumba, Küba'dan çaçaça ve mambo, Güney Amerika'dan soul, İngiltere'den pop, Fransa'dan yeye ve niceleri.

1978 yılında Abidjan'a yerleşti. Aldığı güçlü müzik teorisi üzerine, Batı Afrika'da çeşitli çalışmalarda bulunarak kendisini geliştirdi. Gitar vb. batı müziğinin enstrümanları üzerine çalışmalar yaptı. 1984'te Fransa'ya gitti. Burada kendisine bir yer bulması kolay değildi, hele hele oturma izniniz yoksa. Mory Kante yılmadı, mücadeleye devam etti. 1987 yılında Akwaba Beach albümünü yaparken, dünyaya bir Gineli damgası vuracağını kendisi de bilmiyordu.

Akwaba Beach albümündeki Yeke Yeke şarkısı bir kült oldu. Müslüman bir aileden gelen Afrikalı bir şarkıcı, İslami öğeleri, Afrika kültüründen gelen kökleri, batı kültürünün öğelerini aynı potada bir araya getirmeyi başarmıştı. Albüm, Afrikalı sanatçılar tarafından yapılan albümler arasında 1.000.000'un üzerinde satılan ilk albüm olarak tarihe geçti. Albüm, Belçika, Hollanda, Finlandiya ve İspanya'da 1 numara oldu.

Mory Kante artık bir dünya yıldızıydı ve Afrikalı gençlerin umut kaynağı, rol modeliydi.

1990'lı yıllarda, Gine'nin Conakry kenti civarında daha önceden almış olduğu kendi arsasına bir stüdyo inşa etti.

Mory Kante, Yeke Yeke ile yakaladığı ününe karşılık alçak gönüllü davranışlarına devam ederek gönüllerde taht kurdu. Daha sonra yaptığı albümlerin hiç birisi Akwaba Beach'in satış rakamlarına ulaşamadı. Ama zaten bir müzisyenin kendi rekorlarını kırmaya devam ederek her zaman en çok satan albüm üretmesini beklemek biraz haksızlık olur. Bazı şarkıları Bollywood filmlerinde kullanıldı, 1998 Fransa Dünya Kupası'na davet edildi. 2000 yılında Leonardo DiCaprio tarafından film müziği yapmak üzere, aynı yıl Papa tarafından Aralık ayında Papa'nın jübilesi için Vatikan'a davet edildi. Buna benzer davetleri saymakla bitiremeyiz.

16 Ekim 2001'de Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından iyi niyet elçisi görevi verildi. Mory Kante bununla ilgili olarak dünyada açlık ve yoksullukla mücadele etme görevini yerine getirmeye çalıştı.

Mory Kante, ilerleyen yaşlarında kronik rahatsızlıklarla mücadele etmekte ve tedavisi için düzenli olarak Fransa'ya gitmekteydi. Covid 19 salgını sebebiyle getirilen yolculuk kısıtlamaları çerçevesinde Mayıs 2020'de Fransa'ya gidemedi. Kronik rahatsızlıkları sebebiyle Conakry'de tedavi altındayken 22 Mayıs 2020 günü vefat etti. Oğlu Balla Kante acı haberi dünyaya "Babam rahatsızdı, tedavi için sık sık Fransa'ya gidiyordu. Virüs salgını sebebiyle bu mümkün olmadı. Kaldırıldığı hastanede durumu hızla kötüye gitti. Durumu iyi değildi ama yine de hayatını kaybetmesine şaşırdım çünkü çok daha ağır durumlardan hayata dönmeyi başarmıştı" sözleriyle verdi.

Bir kuşağa ilham verdin. Teşekkürler Mory Kante. Bu kuşak Yeke Yeke'yi ve seni unutmayacak.